نگاهی به «لایه‌های دروغ»، ساخته رامین سهراب | کپی ایرانی فیلم‌های «جکی‌چان»!

محمد عنبرسوز | شهرآرانیوز؛ ویترین فجر چهلم روزبه‌روز رنگارنگ‌تر می‌شود؛ اما به یاری آثاری که به‌جز رنگ تازه در سطح، دستاورد مهمی برای این رویداد سینمایی ندارند. «لایه‌های دروغ» یکی از شگفت‌انگیزترین فیلم‌های سال‌های گذشته جشنواره فجر است که کسی نمی‌داند با چه ملاکی راه خودش را تا رقابت بخش اصلی باز کرده است. این فیلم که از آن با عنوان «اولین فیلم اکشن سینمای ایران» یاد می‌شود، اثری کاملا رزمی است که می‌تواند در زمره فیلم‌های ورزشی قرار بگیرد. از محصولی حرف می‌زنیم که در بهترین حالت فقط می‌تواند کپی ایرانی فیلم‌های جکی‌چان باشد؛ البته با رگه‌هایی از سینمای هند.

رامین سهراب که مرد همه‌کاره و خالق این فیلم است، با فیزیک منحصربه‌فردش نقش اصلی فیلمش را برعهده گرفته است و همراه با بازیگر زن فنلاندی فیلم و گروهی از کتک‌خورها، نزدیک به یک‌ونیم‌ساعت مشغول اجرای فنون رزمی هستند. با رعایت انصاف، نمی‌توان منکر شد که این قبیل تصاویر در سینمای ایران تازگی دارند؛ اما هر پدیده تازه‌ای حتما خوب نیست.

«لایه‌های دروغ» می‌توانست در جریان اکران سالانه سینمای ایران یا حتی در سطح فیلم‌های ویدئویی، اثری درخور توجه و متفاوت لقب بگیرد، اما حضورش در جشنواره فجر امسال که کمتر فیلم غافل‌گیرکننده‌ای در آن به نمایش درآمده، می‌تواند هشداری جدی برای سیاست‌گذاران فرهنگی عرصه سینما باشد. جشنواره ملی فیلم در ایران که به‌نام دهه مبارک فجر مزین شده است، با هیچ متر و معیاری نمایشگاه متنوع فیلم‌ها نیست، بلکه رویدادی هدایتگر و ارزش‌مدار است که آثاری همچون «لایه‌های دروغ»، فارغ از کیفیتشان نمی‌توانند کمکی به اهداف آن بکنند.

نام‌گذاری فیلم اول رامین سهراب هیچ ارتباطی با مضمون اثر ندارد و کمتر مخاطبی ممکن است بفهمد که چرا اسمی که بیشتر تداعی‌کننده محتوای خانوادگی یا معمایی است، روی اثری گذاشته شده که بیشتر اکشن و رزمی است. در محتوا نیز «لایه‌های دروغ» از قصه یک‌خطی نجات همسر فراتر نمی‌رود و می‌توان گفت که بدون هرگونه ایده مثبت یا منفی است.

تنها نقطه قوت این فیلم را می‌توانیم شکل متفاوت فیلم‌برداری آن بدانیم که به‌نحوی آشنا با مختصات سینمای رزمی شرق آسیا هم‌خوانی دارد؛ هرچند در پایان مشخص می‌شود این تصویربرداری هم نتیجه کار هنرمندی خارجی است. بازیگران «لایه‌های دروغ» از لحاظ جسمی ورزیده و سرحال‌اند، اما دستشان در بازی چهره خالی‌تر از چیزی است که بتوانید تصورش را بکنید.

عجیب‌ترین نکته این اثر، اما اصرار همه افراد به استفاده‌نکردن از سلاح است. بیشتر نزاع‌های این فیلم درحالی رخ می‌دهند که طرف شر قصه می‌تواند به‌سادگی از سلاح گرم یا سرد استفاده کند، اما نقش‌های منفی هم ترجیح می‌دهند اسلحه را کنار بگذارند و با فنون رزمی از خجالت دشمنشان دربیایند. این انتخاب‌های سطحی باعث ایجاد نوعی فکاهی در اثر شده و «لایه‌های دروغ» را تا حد محصول سرگرمی‌ساز ساده‌ای پایین می‌کشد.